صادرات از سوی بالاترین مقام اجرایی حمایت شود - سفر به آنتالیا

بر اساس اظهارات علی ملایی، معاون کسب وکار اتاق ایران قرار بود در مراسم روز ملی صادرات که 22 دی ماه برگزار شد، فرصتی در اختیار صادرکنندگان قرار بگیرد تا مسائل خود را در حضور مسئولان کشور تشریح کنند که در نهایت با توجه به همه گیری کرونا و شرایط متفاوت در برگزاری این مراسم، مقرر شد تا سلسله نشست هایی با حضور دست اندرکاران حوزه صادرات در دستگاه های مختلف برگزار شده و مسائل موجود به صورت دقیق تر و جزئی تر بررسی شود.

او اظهار امیدواری کرد که در قالب این نشست ها بتوان تا حد قابل توجهی از مسائل را مطرح نمود و برای آن راهکار ارائه داد.

صادرات را حمایت و صادرکننده را تقویت کنیم

محمدرضا انصاری، نایب رئیس اتاق ایران و رئیس کمیته ارزی با بیان این نکته که در مراسم روز ملی صادرات که نشستی رسمی است، نمی توان آن طور که باید، دغدغه ها و مسائل را تشریح کرد و انتظار حل آن را داشت. بنابراین تصمیم گرفته شد تا نشست هایی را برگزار و در چارچوب آنها به صورت فنی تر مسائل را مطرح و بررسی کنیم.

به باور این فعال اقتصادی معیشت مردم و بهبود زندگی آنها ارتبط غیرمستقیمی با صادرات دارد. اگر به این رابطه توجه داشته باشیم، پس باید به لشکر صادرکنندگان بها داده و برای رشد و تسهیل فعالیت آنها برنامه ریزی کنیم. لازمه رونق تولید، توسعه صادرات است، هرچند این نکته همچنان در بین مسئولان نهادینه نشده است.

او به افزایش بهای ارز طی چند سال گذشته اشاره کرد و گفت: گرچه این تشدید قیمت موجب گرانی ها شد؛ اما ظرفیتی به وجود آورد تا بتوانیم صادرات را رشد دهیم. حدود 40 میلیارد دلار صادرت انجام شد و این نشان داد ما می توانیم بدون اتکا به فروش نفت، سطح درآمدهای ارزی خود را افزایش دهیم.

بر اساس گفته های انصاری علی رغم همه تلاش ها و استدلال ها، متاسفانه در این دوره زمانی برعکس عمل کردیم و دست وپای لشکر خودی را بستیم و آنها را درگیر معضلات سامانه نیما کردیم. اتاق روی این موضوع بسیار وقت گذاشت تا فرایند را برعکس کند.

نایب رئیس اتاق ایران با اشاره به حمایت دولت ها از صادرکنندگان خود و در اولویت قرار دادن آنها، شرح داد: در صحنه دنیای رقبای صادراتی از سوی دولت های خود تقویت می شوند؛ اما صادرکنندگان ایرانی برعکس بدون حمایت و با انواع محدودیت ها باید پا به عرصه این کارزار بگذارند. حمایت یعنی مسائل را با سرعت بالا رفع و بروکراسی ها را کم کنیم تا انرژی ها تنها صرف صادرات شود.

رئیس کمیته ارزی اتاق ایران مثالی از شرایط امروز و دیروز کشورهای آسیایی نظیر کره جنوبی، مالزی، ترکیه و غیره زد. او گفت: صادرات سالانه مالزی بین 200 تا 260 میلیارد دلار است و این رقم با جمعیتی برابر با 30 میلیون نفربه دست آمده است؛ آیا توان مردم مالزی از ما بیشتر است؟ همین موضوع درباره ترکیه هم وجود دارد. این کشورها پیش از آنکه صادرات را برای خود به عنوان یک اولویت درنظر بگیرند، تنها حدود 3 تا 4 میلیارد دلار صادرات داشتند. چگونه آنها به این حجم از صادرات رسیدند؟

انصاری تاکید کرد: مکانیسم توسعه، مکانیسم حمایت از صادرات است. اتاق ایران به دنبال رفع گره هایی است که در این سال ها به پای صادرات و صادرکنندگان بستند. همه ما باید به این پرسش پاسخ دهیم که آیا ایرانیان استحقاق رسیدن به 600 میلیارد دلار صادرات در یک سال را دارند؟ بله، با توجه به جمعیت و توانی که در این کشور نهفته است، رسیدن به این حجم از صادارت باید اتفاق افتد.

بر اساس اظهارات نایب رئیس اتاق ایران پشتیبانی از صادرات در رقابت های دنیای ضروری است و این مسئله در کشورهای پیشرفته اتفاق می افتد؛ صادرات از سوی بالاترین مقام اجرایی پیگیری می شود و بدون شک این سطح از حمایت ها، حضور در رقابت های صادراتی را سخت تر می کند.

اصلاح ساختارهای اداری سازمان توسعه تجارت را دنبال می کنیم

در ادامه حمید زادبوم، رئیس سازمان توسعه تجارت ضمن تاکید بر اینکه رتبه بندی صادرکنندگان و حمایت از آنها بر رشد صادرات اثرگذار است، گفت: در حال حاضر به دنبال به روزرسانی چارچوب های سازمان توسعه تجارت بر اساس مطالعات اجرا شده روی سازمان های توسعه تجارت سایر کشورها هستیم. ساختارهای اداری و زیرمجموعه های دستگاه های اجرایی دچار اختلال های جدی هستند و باید اصلاح شود. متاسفانه در این بخش دچار عقب افتادگی و شکاف جدی هستیم. ساختار اداری در نظام تجاری مسائل زیادی ایجاد کرده است و برای اصلاح این موضوع باید فرهنگ عمومی، مجلس و دیگر ارکان همراه شده و گام های جدی در راستای تجهیز توان اداری و ساختاری کشور بردارند.

او تولید را جنبه مهمی از صادرات بیان نمود و گفت: از 2100 میلیارد دلار واردات چین، در تولید 700 میلیارد دلار آن پتانسیل داریم که با تقویت توان تولید می توانیم سهم صادراتی خود را به این کشور افزایش دهیم.

این مقام مسئول در ادامه به انفجار اخیر در مرز دوغارون و آسیب های وارد شده اشاره کرد و افزود: ماهانه 100 تا 150 میلیون دلار از ایران به افغانستان صادر می شود که 70 درصد آن فرآورده های نفتی هستند. این مشکل وقفه ای را در فرایند صادرات ایجاد کرد و باید هرچه سریع تر شرایط از سرگیری صادرات را مهیا کرد. طبق برآوردهای اولیه 500 تا 600 تریلیر از بین رفتند که 120 مورد ایرانی بودند؛ ولی فرقی نمی کند، چون تمام این تریلرها بار ایران را حمل می کردند.

معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت در ادامه آماری از حجم تعهدات ارزی که تا انتهای آذر ایفا شده اند، ارائه داد. بر اساس گفته های او در این مدت 58 میلیارد یورو تعهد ارزی اجرا شده که 40 میلیارد یورو از آن ایفا شده و از این رقم 36 میلیارد یورو از سوی تولیدکنندگانی که صادرات هم انجام می دهند، ایفا شده است. بر این اساس 18میلیارد یورو تعهد ارزی باقی مانده است.

صادرات هنوز اولویت تصمیم گیران کشور نیست

سیدرسول مهاجر، معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امورخارجه با بیان این مطلب که اغلب کشورهای پیشرفته آسیایی در یک زمان تصمیم گرفتند و فرایند صادرات خود را متحول کردند، گفت: هیچ گاه ایران صادرات محور نبوده و همیشه با تکیه بر درآمدهای نفتی جلو رفته است. حداقل تحریم ها ما را مجبور کرد که به ضرورت توسعه صادرات بیاندیشیم. برای رونق و توسعه صادرات باید آن را اصل نظام تصمیم گیری خود درنظر بگیریم؛ صادرات باید اصل باشد و نه اینکه برآوردی از نیاز داخل. بدون شک نیاز داخلی سیری ناپذیر است و نباید نظام صادراتی خود را بر اساس این نیاز به صورت مداوم تغییر دهیم.

این مقام مسئول با توجه به تجهیز بخش اقتصادی وبسایت وزارت امور خارجه براساس اطلاعات سفارت خانه های کشور در کل دنیا شرح داد: کار در این بخش آغاز شده و پیگیر تکمیل آن هستیم. امیدواریم با نهایی شدن این پروژه امکان کسب اطلاعات به روز از شرایط نیاز بازارهای هدف از طریق این وبسایت برای فعالان اقتصادی و صادرکنندگان فراهم شود.

قیمت های پایه صادراتی را اصلاح کنید

کیوان کاشفی، عضو هیات رئیسه اتاق ایران نیز با انتقاد از ناهماهنگی های موجود بین تصمیم گیری های اجرا شده با تغییراتی که در سطح روانی جامعه رخ می دهد، گفت: حدود دو سال است که درباره قیمت پایه صادراتی صحبت کردیم و یک فرمول خیلی ساده و دقیق را پیشنهاد دادیم تا این مشکل را برای همیشه و به صورت ریشه ای حل کنیم؛ هنوز هیچ یک از دستگاه های متولی پای کار نیامده اند و همچنان مسائل این بخش به قوت خود باقی است.

این فعال اقتصادی وجود یک پورتال به منظور رصد شرایط تعهدات ارزی هر صادرکننده را ضروری دانست و تاکید کرد: زمانی که موضوع تعهد ارزی مطرح شد باید زیرسات های آن را هم فراهم می کردید. بعد از مدت ها که از اجرای تعهد ارزی می گذر همچنان صادرکننده نمی تواند از طریق یک سامانه و یا پورتالی، شرایط تعهدات ارزی خود را رصد کند و هر بار باید با مراجعه به سازمان های مختلف از شرایط خود مطلع شود.

او با بیان این مطلب که بخش خصوصی دغدغه های دولت را درباره مسئله ارز و تحریم درک کرد و علی رغم همه فشارها پای کار ماند، تاکید کرد: همه واردکنندگان و صادرکنندگان را درگیر مسائل امنیتی کردید، امروز یک پای تجار ما در دادگاه هاست و دیگری در سازمان ها و دستگاه های مختلف تا بتوانند تجارت خود را زنده نگه دارند. تقاضای اتاق ایران شکستن این جو سنگین است که مانع از پیشرفت تجارت می شود.

در این بین سخنرانان جلسه ضمن بیان دیدگاه ها و آنچه برای توسعه صادرات ضرورت دارد به دغدغه ها و چالش های صادرکنندگان حاضر در نشست توجه کردند. تدوین استراتژی صادرات، یک نقشه راه مشخص و مشخص متولی برای این بخش، اولین خواسته صادرکنندگان بود که دراین نشست مورد تاکید قرار گرفت.

ارتقای سطح کمی و کیفی لجستیک کشور، برنامه ریزی برای کاهش هزینه های انتقال پول در جریان تجارت، حمایت از صادرکنندگان برای حضور در نمایشگاه های بین المللی و هزینه هایی که صرف برندینگ می شود، برقراری ارتباط مستمر و مستقیم بین سفارت خانه ها و تشکل های اقتصادی زیرمجموعه اتاق ایران، برگزاری نشست های تخصصی برای بررسی چارلش های صادراتی هر گروه کالایی و در نهایت مشخص سهمیه صادراتی در هر گروه کالایی برای جلوگیری از ممنوعیت های یکباره و غیرکارشناسی، دیگر مسائلی بودند که در این نشست مطرح شد.

در خاتمه قرار شد نشست های دیگری با هدف بررسی چالش های صادرات و بررسی میزان بهبود در آنچه طی این نشست و جلسات بعدی عنوان می شود، برگزار شود.