عمر انجمن های ادبی کلاسیک مشهد به سر آمده است - سفر به آنتالیا

اما با پیشرفت های فکری و سلیقه ای و دسترسی به اطلاعات و تکنولوژی که پیوسته در حال دگرگون کردن عادت های خوب و بد انسان هستند، بدیهی است که جلسات شعر هم باید برای نگاه داشتن مخاطبان و علاقمندان خود دست به بازاندیشی و بازنگری در متدهای برگزاری خود بزنند.

محمدرضا سرسالاری، دانش آموخته زبان و ادبیات فارسی و از شاعران مطرح استان خراسان رضوی و کشور را می توان به نوعی بنیان گذار نسل جدید انجمن های ادبی در این استان و شاید کشور دانست. او که بیش از دو دهه انجمن های ادبی مختلفی را سرپرستی و چراغ چندین انجمن وزین و مستقل را در مشهد روشن نموده است، پیوسته در انجمن های تحت ِ سرپرستی خود ابتکارات جالبی را به کار برده تا این فضاهای ادبی را برای تمام سلیقه های شعری و حتی مخاطبین جدی ادبیات جذاب نموده است. با این شاعر و روزنامه نگارکه هم اکنون سرپرستی سه انجمن شعر را به صورت همزمان به عهده دارد، درباره کم و کیف فعالیت انجمن های شعر در استان خراسان رضوی به گفت وگو نشستیم که در ادامه از نظر مخاطبان می گذرد.

به نظر می رسد ما در مشهد شاهد نوعی شکاف بین آموزشگاه و فضاهای عمومی در حوزه شعر هستیم. برای پر کردن این خلاء چه باید کرد؟

من به شخصه سعی نموده ام این شکاف را با دعوت مستمر از استادان تراز اول دانشگاه ها و یا بردن انجمن های شعری به داخل دانشگاه پُر کنم و این دو قشر را که در بیشتر موارد هیچ وقت آب ِشان با هم در یک جو نمی رفت، به هم نزدیک کنم. این مهم، کار مسئله ای بود که به لطف خدا انجام شد و اکنون مدت هاست که شاهد نتیجه مطلوب این کار هستیم.

در سال های اخیر که به صورت مکرر در جلسات شعر شما حاضر بوده ایم و یا آنها را رصد نموده ایم، همواره شاهد بوده ایم که در نشست های ادبی تان علاوه بر شعر، برنامه های مختلف دیگری هم داشته اید. در این باره هم کمی شرح دهید.

بله، یکی از کارهایی که در انجمن های شعر ما همواره انجام می گردد، پیوند زدن بسیاری از هنرها با ادبیات است؛ شما خودتان بارها دیده اید که در کنار شعرخوانی ما یک یا دو هنرمند از هنرهای دیگر را دعوت نموده ایم که در حاشیه جلسه هنر خود را به صورت زنده اجرا می کردند و در انتهای جلسه در خصوص کاری که انجام داده اند، با شاعران گفتگو می نمایند، این کار هم یک نشست ادبی را وزین تر می نماید و هم موجب آشنایی هنرمندان رشته های مختلف با یکدیگر و به دنبال آن هم افزایی بیشتر هنرمندان می گردد. یکی از اهداف من در فضای شعر خراسان، گردهم آوردن تمام انجمن های ادبی زیر یک چتر است. انجمن های شعر خراسان با هر نحله فکری باید بتوانند حداقل سالی یک بار یک جلسه مشترک داشته باشند تا بتوانیم از مسائل کنونی با پیروزیت عبور کنیم و این کار جز با همدلی و وحدت پیش نخواهد رفت. ما نباید فراموش کنیم که شعر خراسان ظرفیت بسیار زیادی دارد که از نسل های قبل به ما به ارث رسیده و ما باید به بهترین شکل پاسدار آن باشیم.

از دیگر برنامه های جنبی نشست های ادبی یتان هم بگویید.

ما همواره در جلساتمان نقد هم داشته ایم. در نقد شعر از دیتا و ویدئو پرژکتور هم یاری می گیریم و اشعار شاعران جلسه به صورت بی نام به بوته نقد گذاشته می گردد که این خود نقد را به نوعی جذاب نموده است. دیتا در انجمن های ما فقط برای این کار نیست چراکه در قسمتی از جلسه فیلم کوتاه و یا انیمیشن های مشهور و پیروز جهان به نمایش درمی آید و در انتها مورد آنالیز قرار می گیرد. گاه با دعوت از هنرمندان پیروز مشهد چند تابلو نقاشی و یا چند عکس یا کاریکاتور به نمایش درمی آید و هنرمند مدعو نیز ضمناً اشاره به نکات هنری و فنی آثار به سوالات اهالی ادبیات پاسخ می گوید. دعوت و تکریم بزرگترها و پیشکسوتان نیز جزو برنامه های اصلی است و همواره جلسات شعری که سرپرستی آن به عهده من است از حاشیه و مسائل غیرادبی خالی بوده است. در کنار تمام این برنامه های متنوع جوانترها نیز در این جلسات مورد توجه ویژه هستد و هرازچند گاهی با برگزاری مسابقات وجشنواره های کوچک و درون گروهی استعدادهای تازه نیز به چالش کشیده می گردد و البته موسیقی سالم و ارزشمند که توسط هنرمندان خوب مشهدی اجرا می گردد، هم از پایه های اصلی انجمن های ماست. ضمن آنکه همه این برنامه ها در محدوده زمانی مشخص که همان دو ساعت معمول انجمن هاست، انجام می گیرد و همه جلسات راس ساعت مقرر آغاز و راس ساعت مقرر هم انتها می پذیرد زیرا کرامت مهمانان همواره برایم مهم بوده است. ضمن آنکه سخنران هایی که در نشست های ادبی ما به کار گرفته می شوند، اغلب جوانان تحصیل نموده هستند که اتفاقا در مشهد کم نداریم و کوشیده ایم که با به کارگیری استعداد و توانایی های این جوانان، آینده بهتری را برای فضای نقد و شعر خراسان رقم بزنیم.

از انجمن هایی که اجرا و سرپرستی آنها را بر عهده داشته اید، بگوئید.

انجمن پروین در گذشته، انجمن دوشنبه های شعر و موسیقی، انجمن سیاوش و انجمن رضوی در حال حاضر، انجمن هایی هستند که اداره آن البته با یاری تعدادی دیگر از هنرمندان و فرهیختگان مشهدی به عهده من است. البته فضای مجازی هم در این انجمن ها بسیار تاثیرگذار هستند. البته همواره گزارش و بازتاب این جلسات در شبکه های مجازی، ثبت و ضبط شده اند.

یکی از برنامه های جنبی جلسات شعر شما، برگزاری جشنواره شاهنامه خوانی بانوان است. چند سال است این روال برقرار است؟

جشنواره شاهنامه خوانی بانوان سال جاری چهارمین سال برگزاری خود را تجربه می نماید. این جشنواره هم از دل همین جلسات شعر ما بیرون آمد و بیش از یک صد بانوی شاهنامه خوان را به فضای شاهنامه خوانی کشور معرفی نموده است.

علت کم رونق شدن انجمن های ادبی خراسان را در سال های اخیر در چه چیزی می بینید؟

به نظر می رسد عمر انجمن های کلاسیک مشهد با تمام افتخاراتی که کسب نموده اند، به انتها رسیده است. جوانان امروز سلیقه های دیگری را با خود به انجمن ها می آورند که اگر به آنها اهمیت داده نگردد، با این شکل و شیوه آینده خوبی در انتظار شعر و ادبیات کشور نخواهد بود.