پرواز با فناوری در فرودگاه های آینده - سفر به آنتالیا

عمادالدین قاسمی پناه- سفرهای هوایی در دهه پیش رو نقش پررنگ تری در حمل ونقل خواهند داشت. علاوه بر اینکه هر روز فناوری طراحی و ساخت هواپیماهای مسافربری پیشرفت می کند، فرودگاه های دنیا هم قرار است تا سال 2030 امکاناتی پیدا کنند که با استفاده از تکنولوژی های جدید سفر هوایی برای همه راحت تر شود. سیستم های بیومتریک در تأمین امنیت فرودگاه ها کاربرد جدی تری پیدا می کنند و این در حالی است که اپلیکیشن های شرکت های هواپیمایی می توانند تأخیر در پرواز، محل های وای فای رایگان و شارژ گوشی را به همه مسافران اعلام کنند. بیومتریک به نوع خاصی از روش های امنیتی گفته می شود که در آن برای کنترل دسترسی و برقراری امنیت، از ویژگی های قابل اندازه گیری بدن انسان یا هر موجود زنده دیگر استفاده می شود. سی ان ان در گزارشی تأکید کرده که تردیدی نیست تکنولوژی در دهه گذشته به پیشرفت فرودگاه ها کمک بسکمک کرده است.

سؤال این است که این پیشرفت های تکنولوژیک چگونه ادامه پیدا خواهند کرد تا طی 10سال آینده شاهد تفاوت های چشمگیر در فرودگاه ها باشیم. در ادامه نگاهی اجمالی داریم به آنچه مسافران هوایی می توانند بین سال های 2020و 2030 از تکنولوژی های جدید در فرودگاه ها انتظار داشته باشند.

• تسخیر فرودگاه ها با تکنولوژی

شری استین، مدیر واحد تکنولوژی شرکت SITA که خدمات ارتباط از راه دور و IT را برای صنایع حمل ونقل هوایی عرضه می کند، می گوید: تکنولوژی در حال ایفای نقشی به مراتب اثرگذارتر از گذشته در فرودگاه هاست و همه ابعاد یک سفر هوایی را تحت الشعاع قرار خواهد داد.

نینا بروکس، مدیر امنیت، تسهیل و فناوری اطلاعات در شورای بین المللی فرودگاه ها (شورای تجاری فرودگاه های دنیا) ضمن موافقت با این موضوع اضافه می کند که نوآوری های تکنولوژیک، به ویژه برای اداره یک فرودگاه مهم است، زیرا انتظار می رود که تعداد مسافران در دنیا تا سال 2040 به دوبرابر میزان فعلی افزایش یابد. به گفته شورای بین المللی فرودگاه ها(ACI)، در سال 2018تعداد مسافران حدود 8/8میلیارد نفر بود، اما در سال 2040 انتظار می رود که این عدد به 19.7 میلیارد نفر برسد.

بروکس می گوید: فرودگاه ها محل هایی هستند که از بخش های متفاوتی تشکیل شده اند. در فرودگاه ها افرادی چون کارکنان شرکت های هواپیمایی و فرودگاه، کارکنان امنیتی، مسئولان هواپیمایی ملی و فروشندگان به کارهای مختلف مشغولند. هماهنگی با تکنولوژی های جدید به این گروه ها کمک می کند که به شکلی کارآمدتر و پایدارتر فعالیت کنند.

• تشخیص هویت بیومتریک؛ سریع و ایمن

به گفته بروکس، سیستم تشخیص هویت بیومتریک در چندصد فرودگاه دنیا در حال آزمایش است. این تکنولوژی هویت مسافران را به وسیله اثر انگشت یا ویژگی های چهره تشخیص می دهد و به این ترتیب بعضی از امور مربوط به سفر آنها مانند مسائل امنیتی و سوار شدن به هواپیما را برای آنها سرعت می بخشد. اگرچه استفاده از سیستم بیومتریک جهت رو به رشدی را طی می کند، با این حال، او می گوید: فرودگاه ها و خطوط هوایی بیش از پیش در تلاشند تا برای نخستین بار این تکنولوژی را امتحان کنند یا برنامه هایی را که الان در اختیار دارند، گسترش دهند.

به عنوان مثال، فرودگاه چانگی سنگاپور اخیرا این تکنولوژی را در ترمینال 4 خود آزمایش کرد که به سنگاپوری ها اجازه می دهد تا بدون نشان دادن گذرنامه های خود یا اسکن کردن انگشتان، از گیت های ورودی عبور کنند. به این ترتیب، آنها می توانند با عبور از یک جهت ویژه به وسیله اسکن عنبیه یا صورت شناسایی و بدون معطلی خارج شوند. به گفته سخنگوی اداره مهاجرت و بازرسی سنگاپور، این اداره امیدوار است که تا سال 2022 این شیوه ترخیص را برای همه مسافران واجد شرایط اجرا کند. در بخش شرکت های هواپیمایی، British Airways به تازگی برای همه پروازهای داخلی، گیت های خروجی بیومتریک را برای ترمینال 5فرودگاه هیترو نصب کرده است.

رائول کوپر، مدیر ارشد طراحی دیجیتال British Airways می گوید که اکنون گیت های اتوماتیک در این ترمینال نصب شده اند و این امکان برای مسافران فراهم شده است که کارت های پرواز خود را برای سوار شدن به هواپیما اسکن کنند. او می گوید: این نخستین گام برای سوار شدن مسافران به هواپیما با استفاده از سیستم بیومتریک است که برای پروازهای بین المللی از مقصد انگلستان استفاده خواهد شد. یک شرکت هلدینگ هوایی هم قصد دارد در آینده سیستم تشخیص چهره را جایگزین کارت های سنتی پرواز برای سفر هوایی کند. شرکت هلدینگ ایرفرانس-کی ال ام می خواهد به زودی این سیستم را در 2 فرودگاه جان اف کندی در نیویورک و جورج بوش هیوستون آزمایش کند.

به گفته رز فینشتین، سخنگوی شرکت American Airlines سیستم بیومتریک یکی از برنامه های اصلی این شرکت در دهه پیش رو است. او می گوید: ما در حال آزمایش سیستم بیومتریک در پروازهای بین المللی بعضی از فرودگاه ها هستیم. او پیش بینی می کند که سیستم بیومتریک طی دهه پیش رو به گسترش خود ادامه خواهد داد و فرایند بررسی ورود مسافران، بازرسی امنیتی و پروازهای داخلی را پوشش می دهد. بسکمک از مسئولان حمل ونقل هوایی در ایالت های دیگر آمریکا هم همین نظر را دارند. مدیر Huntley Lawrence Aviation می گوید: ما اکنون در هر سه فرودگاه خود در حال ساخت مکان هایی هستیم که بتوانیم سیستم های بیومتریک بیشتری را برای استفاده مشتریان راه اندازی کنیم. تا پایان این دهه، اگر جایی از این تکنولوژی استفاده نکرده باشد، یک مورد استثنا خواهد بود. هنری هارتولت، تحلیلگر صنعت سفر و بنیانگذار گروه پژوهشی Atmosphere می گوید: همانطور که سیستم بیومتریک بیشتر رایج می شود، مسافران ممکن است حتی بتوانند از فروشگاه های معاف از مالیات(duty-free) هم خرید کنند. این سیستم قرار است همه جای فرودگاه ها را تصاحب کند.

• هوش مصنوعی در فرودگاه های آینده

هوش مصنوعی در مقایسه با سیستم بیومتریک در فرودگاه ها کمتر مورد استفاده قرار می گیرد، اما این شرایط به زودی تغییر خواهد کرد. بروکس می گوید: با شلوغ تر شدن فرودگاه ها، خطوط هوایی، فرودگاه ها و سازمان های امنیتی با تکیه بر هوش مصنوعی با یکدیگر همکاری می کنند تا این مکان ها امن، کارآمد و فعال باشند. اداره حمل ونقل نیویورک و نیوجرسی، در یکی از فرودگاه ها در زمینه تجهیزات بازرسی چمدان که از تکنولوژی هوش مصنوعی به منظور بازرسی ورود و حمل بار استفاده می کند، سرمایه گذاری کرده است. ریک کاتن، مدیر اجرایی این اداره می گوید که این تجهیزات توانایی تشخیص هر نوع بار را دارد و به سرعت آنها را برای بررسی بیشتر به مسئول اداره امنیتی حمل ونقل (TSA) تحویل می دهد و سپس آن را به هواپیما یا مسافر برمی گرداند.

او می گوید: این اوج تکنولوژی تشخیص است که می تواند بازرسی امنیتی سریع تری را انجام دهد. انتظار می رود این تجهیزات تا اواسط سال جاری میلادی در فرودگاه LaGuardia و تا سال 2025در سایر فرودگاه ها به کار گرفته شود. شرکت British Airways در روبات هایی که در شروع سال جاری میلادی در ترمینال 5 فرودگاه هیترو شروع به کار کرده اند، به صورت آزمایشی از هوش مصنوعی استفاده می کند. این روبات ها که از تکنولوژی شرکت BotsAndUs بهره می برند، می توانند با چند زبان مختلف با مسافران ارتباط برقرار کنند و توانایی پاسخ به هزاران پرسش مرتبط با اطلاعات پرواز را دارند.

آنها به لطف تکنولوژی geo-location حتی می توانند در اطراف ترمینال حرکت کنند و مسافران را به مکان هایی مانند میز دستیار ویژه (SpecialAssistance) هدایت کنند. ریکاردو ویدال، مسئول بخش نوآوری شرکت British Airways می گوید: این روبات ها از حجم کاری کارکنان خطوط هوایی کم می کنند تا آنها با فراغ بال بیشتری بتوانند به مسائلی بپردازند که حساسیت زمانی دارند. استین می گوید: شرکت های هواپیمایی و فرودگاه ها برای افزایش رجحان عملیاتی خود به سمت هوش مصنوعی می فرایند. به عنوان مثال، پله های برقی به سنسورهایی مجهز خواهند شد که درصورت توقف این پله ها، شروع به اعلام هشدارهای صوتی می کنند که فقط توسط مرکز عملیات فرودگاه شنیده می شود.

شرکت هواپیمایی Delta در حال تولید یک دستگاه مبتنی بر هوش مصنوعی است که میلیون ها نقطه داده عملیاتی (data point) را از موقعیت های متفاوت هواپیما گرفته تا شرایط فرودگاه، مورد تجزیه و تحلیل قرار می دهد. این دستگاه که بهار سال جاری معرفی می شود، از این نقطه ها برای تولید خروجی های فرضی استفاده می کند. این خروجی ها اطلاعاتی را در اختیار کارکنان قرار می دهند که آنها برای تصمیم گیری در زمانی که پروازها دچار اختلال می شوند، نیاز دارند.

به عنوان مثال، زمانی که توفان شدید یا قطعی برق رخ می دهد، کارکنان براساس داده های این دستگاه می توانند در مورد بهترین جهت برای مسافران تصمیم گیری کنند.

• گسترش کاربرد اپلیکیشن ها

اپلیکیشن های فرودگاه ها و شرکت های هواپیمایی خیلی جدید نیستند، اما طبق گفته های استین و بروکس، از سال 2020 تا 2030 بسیار پیچیده تر خواهند شد. بروکس می گوید: این اپلیکیشن ها یکی برای مسافران و دیگری برای همه کسانی که در بخش های دیگر، از کارکنان امنیتی گرفته تا کارکنان شرکت های هواپیمایی، کاربرد دارند. به عنوان مثال، اپلیکیشن های شرکت های هواپیمایی اطلاعات بسکمک در مورد آب و هوا، ترافیک هوایی، اطلاعات مربوط به گیت ها، پارکینگ ها و زمان انتظار برای بررسی های امنیتی در فرودگاه را در اختیار مسافران قرار می دهند.

بعضی از آنها حتی مجهز به سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) هستند که نقشه هایی را از آنچه مسافران به دنبال آن هستند، ازجمله نزدیک ترین کافی شاپ یا گیت پرواز آنها، ارائه می کنند. اداره حمل ونقل نیویورک برای تقویت اپلیکیشن مسافرانش طی چند سال آینده، برنامه هایی درنظر گرفته است. کاتن می گوید: مسافران می توانند زمان انتظار در هر نقطه ای که بررسی های امنیتی صورت می گیرد و همچنین زمان انتظار برای تاکسی را در این اپلیکیشن مشاهده کنند. شما همچنین می توانید به وسیله این اپلیکیشن غذا سفارش دهید یا خریدهای کوچک کنید و در کنار گیت تحویل بگیرید.

به همین دلیل، شرکت هواپیمایی Delta اپلیکیشن خود را عرضه می کند. کیت مودولو، سخنگوی این شرکت می گوید: هدف از ارائه این اپلیکیشن مدیریت تمام جنبه های سفر مسافران است. ما می خواهیم که شما بتوانید از این اپلیکیشن استفاده کنید تا یک Lyft (دلتا شریکی دارد که سرویس تاکسی اشتراکی ارائه می دهد) سفارش دهید، اتاق هتل خود را چک کنید و کلید خود را هنگام رسیدن به هتل بدون تلف شدن زمان تحویل بگیرید. به گفته فینشتین، سخنگوی American Airlines، این شرکت هواپیمایی هم می خواهد کاربردی بودن اپلیکیشن خود را افزایش دهد تا خدمات رسانی اش بیشتر شود.

او می گوید: در پایان سال 2019، ما استفاده از اپلیکیشن AA را شروع کردیم تا مشتریان را هنگامی که پرواز آنها کنسل می شود، مطلع کنیم و به آنها انتخاب های دیگری ارائه دهیم تا پرواز خود را تغییر دهند. ما از آنها می خواهیم به این اپلیکیشن اعتماد کنند. تحویل بار یا همان چمدان ها در بسکمک از فرودگاه های دنیا معمولا فرایندی سخت و زمان بر است. چند شرکت در دنیا اما تلاش دارند با استفاده از تگ های جدید این مشکل را حل کنند. کافی است شما با اپلیکیشن ویژه اطلاعات پروازتان را به این تگ ها منتقل کنید. شرکت های هواپیمایی به دنبال استفاده از برچسب ها یا تگ های دیجیتال هستند که پروسه تحویل و دریافت چمدان ها را قبل و بعد پرواز راحت تر کند. شرکت هواپیمایی بریتیش ایرویز یکی از شرکت هایی است که به سراغ این فناوری رفته و برچسب دیجیتال به نام ویو تگ را در دست آزمایش دارد.

• استفاده از باربرهای خودران

در فرودگاه های آینده برای تسریع در انتقال بار مسافران به داخل فرودگاه استفاده گسترده ای از خودروهای یدک کش خودران می شود. ماه گذشته فرودگاه تولوز-بلانک در فرانسه با آزمایش یک یدک کش خودران حمل چمدان در شرایطی که به طور واقعی در این فرودگاه خدمات رسانی می کرد، نام خود را به عنوان نخستین فرودگاه در ارائه این خدمت در دنیا به ثبت رساند. این ابزار یک وسیله نقلیه روباتیک مملو از سنسور است که به وسیله شرکت شارلت اوتونوم ساخته شده و نام آن Autonom Tract AT135 است. این وسیله برای سرعت بخشی در انتقال چمدان ها بین محل مرتب سازی چمدان ها و هواپیماها و همچنین به خاطر ارتقای سطح ایمنی در فرودگاه طراحی شده است.

از آنجا که AT135 هم برای راندن دستی و هم برای راندن اتوماتیک طراحی شده است، به نظر می رسد مانند یک یدک کش استاندارد است، اما در داخل آن یک کامپیوتر پردازنده، 5سیستم تشخیصی راداری چندلایه که از لیزر استفاده می کند، دوربین های جلو و عقب و سیستم ناوبری اینرسی و GPS وجود دارد. این وسیله الکتریکی از یک باتری با قدرت 32کیلووات ساعت بهره می برد که می تواند آن را به سرعت 24کیلومتر بر ساعت برساند. این وسیله نقلیه همچنین می تواند با استفاده از نیروی این باتری 25تن بار را حمل کند.

• وعده 2030

به لحاظ عملکرد، طی 10سال آینده انواع نوآوری تکنولوژیک در فرودگاه ها ایجاد خواهد شد. بسکمک از آنها در پشت صحنه اتفاق می افتند. به عنوان مثال، کاتن می گوید: در فرودگاه های اداره حمل ونقل، دوربین های امنیتی موجود در ترمینال ها با دوربین های با وضوح بالا جایگزین می شوند. کل فرودگاه LaGuardia و ترمینال یک در Newark تا سال 2022 از این دوربین ها استفاده خواهند کرد و تا سال 2025در فرودگاه جان اف کندی نصب می شوند. اداره حمل ونقل همچنین بیش از 25میلیون دلار برای ارتقای سیستم Ground-Based Augmentation System در فرودگاه های LaGuardia و جان اف کندی سرمایه گذاری می کند. این سیستم هواپیما را هنگامی که هوا نامناسب است، به باند فرودگاه هدایت می کند و دارای تکنولوژی است که به هواپیماها به جای یک جهت، چندین جهت را برای فرود نشان می دهد.